مرور زمان و اسناد وجه حامل
فصل چهارم - مرور زمان
ماده 318 - دعاوی راجعه برات و فته طلب و چک که طرف تجار یا برای امور تجارتی صادر شده پس انقضای پنج سال تاریخ صدور اعتراضنامه و یا آخرین تعقیب قضایی محاکم مسموع نخواهد بود مگر اینکه ظرف این مدت رسماً اقرار دین شده باشد که این صورت مبدأمرور زمان تاریخ اقرار محسوب است. درصورت عدم اعتراض مدت مرور زمان تاریخ انقضاء مهلت اعتراض شروع میشود.
تبصره - مفاد این ماده مورد بروات و چک و فتهطلبهایی که قبل تاریخ اجرای قانون تجارت مصوب 25 دلو 1303 و 12 فروردین و 12 خرداد1304 صادر شده است قابل اجرا نبوده و این اسناد حیث مرور زمان تابع مقررات مربوط مرور زمان راجع اموال منقول است.
ماده 319 - اگر وجه برات یا فتهطلب یا چک را نتوان واسطه حصول مرور زمان پنج سال مطالبه کرد دارنده برات یا فتهطلب یا چک میتواند تاحصول مرور زمان اموال منقوله وجه آن را کسی که ضرر او استفاده بلاجهت کرده است مطالبه نماید.
تبصره - حکم فوق موردی نیز جاری است که برات یا فتهطلب یا چک یکی شرایط اساسی مقرر این قانون را فاقد باشد.
باب پنجم - اسناد وجه حامل
ماده 320 - دارنده هر سند وجه حامل مالک و برای مطالبه وجه آن محق محسوب میشود مگر صورت ثبوت خلاف. معذلک اگر مقاماتصلاحیتدار قضایی یا پلیس تأدیه وجه آن سند را منع کند تأدیه وجه حامل مدیون را نسبت شخص ثالثی که ممکن است سند متعلق او باشدبری نخواهد کرد.
ماده 321 - جز موردی که حکم بطلان سند صادر شده مدیون سند وجه حامل مکلف تأدیه نیست مگر مقابل اخذ سند.
ماده 322 - صورت گم شدن سند وجه حامل که دارای ورقههای کوپن یا دارای ضمیمه برای تجدید اوراق کوپن باشد و همچنین صورتگم شدن سند وجه حامل که خود سند دارنده آن حق میدهد ربح یا منفعتی را مرتباً دریافت کند برای اصدار حکم بطلان مطابق ذیل عمل خواهدشد.
ماده 323 - مدعی باید محکمه محل اقامت مدیون معلوم نماید سند تصرف او بوده و فعلاً گم شده است. اگر مدعی فقط اوراق کوپن یا ضمیمه مربوط سند خود را گم کرده باشد ابراز خود سند کافی است.
ماده 324 - اگر محکمه ادعای مدعی را بنا بر اوضاع و احوال قابل اعتماد دانست باید وسیله اعلان جراید دارنده مجهول سند اخطار کند -هر گاه تاریخ انتشار اولین اعلان تا سه سال سند را ابراز ننمود حکم بطلان آن صادر خواهد شد - محکمه میتواند لدیالاقتضاء مدتی بیش سهسال تعیین کند.
ماده 325 - تقاضای مدعی محکمه میتواند مدیون قدغن کند که وجه سند را کسی نپردازد مگر پس گرفتن ضامن یا تأمینی که محکمهتصویب نماید.
ماده 326 - مورد گم شدن اوراق کوپن نسبت کوپنهایی که ضمن جریان دعوی لازمالتأدیه میشود ترتیب مقرر مواد 332 و 333 عملخواهد شد.
ماده 327 - اخطار مذکور ماده 324 باید سه دفعه مجله رسمی منتشر شود محکمه میتواند علاوه اعلان جراید دیگر را نیز مقرر دارد.
ماده 328 - اگر پس اعلان فوق سند مفقود ابراز شود محکمه مدعی مهلت متناسبی داده و اخطار خواهد کرد که هر گاه تا انقضای مهلت دعویخود را تعقیب و دلائل خود را اظهار نکند محکوم شده و سند ابرازکننده آن مسترد خواهد گردید.
ماده 329 - اگر ظرف مدتی که مطابق ماده 324 مقرر و اعلان شده سند ابراز نگردد محکمه حکم بطلان آن را صادر خواهد نمود.
ماده 330 - ابطال سند فوراً وسیله درج مجله رسمی و هر وسیله دیگری که محکمه مقتضی بداند اطلاع عموم خواهد رسید.
ماده 331 - پس صدور حکم ابطال مدعی حق دارد تقاضا کند خرج او سند جدید یا لدیالاقتضاء اوراق کوپن تازه او بدهند. اگر سند حالشده باشد مدعی حق تقاضای تأدیه خواهد داشت.
ماده 332 - هر گاه سند گم شده اسناد مذکور ماده (322) نباشد ترتیب ذیل رفتار خواهد شد: محکمه صورتی که ادعای مدعی سبق تصرف و گم کردن سند را قابل اعتماد دید حکم میدهد مدیون وجه سند را فوراً صورتی که حال باشد وپس انقضاء اجل - صورت مؤجل بودن - صندوق عدلیه بسپارد.
ماده 333 - اگر قبل انقضای مدت مرور زمانی که وجه سند مفقود پس آن مدت قابل مطالبه نیست سند ابراز شده مطابق ماده 328 رفتار و الاوجهی که صندوق عدلیه امانت گذاشته شده مدعی داده میشود.
ماده 334 - مقررات این باب شامل اسکناس نیست.
برای کسب اطلاعات بیشتر به وبسایت شرکت ویونا مراجعه فرمایید.
آدرس : بالاتر از میدان ونک – برج نگار – طبقه 21 – واحد 1و3
تلفن : 02188203204